Kaart (cartografie) - Oudemirdum

Oudemirdum (Fries: Aldemardum) is een dorp in de gemeente De Friese Meren, in de Nederlandse provincie Friesland. Het dorp ligt ten zuidwesten van Balk tussen Rijs en Nijemirdum in de streek Gaasterland. Het dorp is omgeven door de natuurgebieden/bossen de Elfbergen, het Jolderenbos en Oudemirdumer Klif. In telde het dorp inwoners.

Het dorp is waarschijnlijk tussen de 11e en 12e eeuw ontstaan te midden op een zandrug. Het is daarmee een van de oudere plaatsen in Gaasterland. Door de vorm van het oorspronkelijke dorp en de lommerrijk ligging doet het ook denken aan een esdorp, maar is dat niet.

Mogelijk werd de plaats in de 12e eeuw voor het eerst vernoemd. In 1148 is sprake van Meretha en in 1155 Merthen, maar of het echt om Oudemirdum zou gaan is onduidelijk. Men is wel vrij zeker dat het in 1245 als Mordum werd vermeld. De plaatsnaam zou waarschijnlijk verwijzen naar een merencomplex waarbij het lag, afgeleid van het Germaanse woord mari. In 1325 werd de plaats vermeld als de Merdum en in 1328 als Mairden.

Er is dan als sprake van een satellietnederzetting dat ten noordoosten van het oudere dorp is gelegen dat als het nieuwe Mirdum werd geduid, het latere Nijemirdum. De eerste vermelding van toevoeging dat het om de oudere Mirdum te duiden dateert van 1412, toen het als ldemardum vermeld. In 1462 werd het vermeld als Oudemerden, in 1579 als Aldmardem en in 1718 als Oldemerden.

De huidige Nederlands Hervormde Kerk dateert uit 1790 en heet de De Fontein. Hij is gebouwd op de fundamenten van een tufstenen kerk uit de 13e eeuw, waarvan bekend is dat die een spitse stenen toren had. Oudemirdum was rond 1790 nog een kleine buurt, maar er hoorden verscheidene buitenbuurtjes en huizen van naam bij: Elfbergen, Vierhuizen, de Woudakkers, de Dollen, Gaastburen, Gortburen en de Mazen. Het dorp zelf groeide sterk in de 20ste eeuw. In 1933 werd er de Boskerk van de gereformeerde gemeente gebouwd. Tot 1 januari 1984 behoorde Oudemirdum tot de gemeente Gaasterland waarna het tot 2014 tot de gemeente Gaasterland-Sloten behoorde.